شخصیت شناسی انیاگرام
در گروه سه تایی عملگرای، دارندگان شخصیت نوع پنجم اندیشیدن را جانشین عمل می کنند و از این رو توان عملی آنان رشد کافی نمی یابد. آنان مشکل می توانند اشتهای خود را برای کسب اطلاعات و آگاهی بیشتر مهار کنند و براساس آن چه فراگرفته اند به عمل بپردازند و به جای آن بی وقفه به دنبال اندیشه های پیچیده تر و غیرواقعی تر می روند. دارندگان شخصیت نوع ششم بیش از اندازه با توانمندی خود برای مستقل عمل نمودن (بدون توصیه و راهنمایی دیگران) بیگانه هستند. تعجب در این جاست که دارندگان شخصیت نوع ششم درست با کسانی در تضاد و مخالف هستند که از نظر امنیت و راهنمایی دست یاری به سویشان دراز کرده اند. کسانی که دارای شخصیت نوع هفت هستند با اشتغال و کار دایم، بیش از حد و اندازه عملگرای شده اند. آنان برای اجتناب از تشویش و اضطراب، تسلیم خواسته های آنی خود می شوند تا آن جایی که بیش از حد فعال منزوی ، مجنون و سرانجام از کنترل خارج می شوند.
در گروه سه تایی ادراک گرای، دارندگان شخصیت نوع هشتم از نظر توانایی در درک و شناخت محیط اطراف بیش از حد معمول رشد یافته اند، چون آنها خود را در این زمینه بالاتر از همه می دانند. آنها بر همه چیز و همه کس سلطه می جویند و زندگی دیگران را در جهت مطابقت با آنچه دلخواهشان است در کنترل خود در می آورند. دارندگان شخصیت نوع نهم بیش از اندازه از قابلیت خود در درک محیط اطراف فاصله می گیرند، زیرا آنها از طریق دیدگاهی آرمانی از واقعیت ها با زندگی در ارتباط هستند (که این دیدگاه شامل تصویر آرمانی (ایده آلیستی) از دیگران هم می شود). آنان از توجه به درون خود غافلند زیرا که شخصیت آنها با دیگران آمیخته شده است و تحت نفوذ هویت و خصوصیات دیگران قرار گرفته اند. دارندگان شخصیت نوع اول در درک محیط اطراف خود دارای محدودیت هستند، زیرا آنان خود را کمتر از شخصیت شناسی آرمانی (ایده آلی) می بینند که همواره در جستجوی به دست آوردن آن بوده اند. آنان همچنین بر این باورند که باید نفس خویش را در چارچوب دستورات وجدان خود که منبع مهار کردن خود آنها و دیگران است محدود نمایند.
منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی