انیاگرام و انواع ویژگی های شخصیتی 

هیچ کس به طور کامل در محدوده یک نوع شخصیت قرار نمی گیرد. شخصیت هر کس آمیخته ای خاص از شخصیت اصلی و یکی از دو شخصیت سمت راست و سمت چپ آن، روی محیط دایره انیاگرام  است. بنابراین شخصیت اصلی هر فرد مابین دو شخصیت قرار می گیرد که یکی از آن دو به عنوان شخصیت جانبی او شناخته می شود.

شخصیت اصلی همان شخصیت غالب شماست در صورتی که شخصیت جانبی مکمل آن است و خصوصیات مهم و گاهی متضادی را به شخصیت اصلی شما می افزاید. شخصیت جانبی در حقیقت روی دیگر شخصیت شماست و برای بهتر شناختن خود و دیگران بایستی آن را مد نظر قرار دهید. مثلا اگر شما دارای شخصیت اصلی نوع هستید، شخصیت جانبی شما یا از نوع اول است و یا از نوع هشتم. بهترین راه برای شناختن شخصیت کامل شما آن است که خصوصیات مربوط به شخصیت نوع نهم را همراه با خصوصیات مربوط به شخصیت نوع اول یا هشتم در نظر بگیرید، زیرا خصوصیات یکی از این دو شخصیت به طور منحصر به فردی با شخصیت اصلی شما در هم آمیخته است.

در تفسیرهای گوناگون انیاگرام  درباره این که هر شخص دارای یک یا دو شخصیت جانبی است اختلاف نظر وجود دارد. چنانچه موشکافانه به موضوع بنگریم، انسان دارای دو شخصیت جانبی است، به این معنی که هر دو شخصیتی که در سمت راست و چپ شخصیت اصلی قرار دارند، در درون انسان فعال هستند، زیرا هر فرد می تواند صفاتی چند از ویژگی های هر ۹ نوع شخصیت را دارا باشد. اما استدلال فوق با آن چه طرفداران فرضیه وجود دو شخصیت جانبی به آن معتقدند، مطابقت ندارد زیرا آنها بر این باورند که هر دو شخصیت جانبی کم و بیش فعالیتی مساوی دارند (برای مثال آنها معتقدند که در شخص دارنده شخصیت اصلی نوع نهم، خصوصیات مربوط به شخصیت نوع اول و نوع هشتم به میزان مساوی وجود دارد.) مشاهدات و آزمون های مختلف انیاگرام نشان می دهد که دو شخصیت جانبی، فعالیت مساوی ندارند و افراد اکثرا دارای یک شخصیت جانبی حاکم می باشند

 

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

 

شخصیت شناسی انیاگرام: 

مهم ترین این منابع را می توان منابعی برای رهایی از درگیری های فکری، اوهام و نگرانی ها به شمار آورد. قبل از این که بتوانیم به پیشرفت نایل شویم، ابتدا باید آن بخش از درون خود را، که عاری از درگیری های فکری، اوهام و نگرانی هاست، پیدا کنیم. با شناسایی جنبه های عملی شخصیت(یعنی الگوهای غیرارادی، فعال و دفاعی )خود، می توانیم راه رهایی از آنها را فرا گیریم. مهم ترین کار ما آموختن رهایی از درگیری های فکری و اوهام و نگرانی هاست تا بتوانیم از اسارت شخصیت خود رها شویم. بنابراین فلسفه دوگانه ایناگرام  در این جمله است:  اناگرام  را مطالعه میکنیم چون رهایی یافتن از صفات شخصیتی ما مستلزم آگاهی از نحوه عملکرد آن است. در پایان، انیاگرام  را می توان نقشه راهنمای دسترسی به گنجی دانست که با کمک آن می توان اسرارآمیزترین ثروتهای درونی خویش را کشف کرد .  

بنابراین، بزرگترین ارزش اینیاگرام ، نشان دادن مسیری است که برای اعتلای خود  در هر یک از انواع شخصیت بایستی شناسایی گردد. اما باید به خاطر داشت که اناگرام  تنها یک نقشه راهنماست که ما را به سوی مسیر صحیح هدایت می کند و تنها ما هستیم که بایستی با ماجراهای روزانه زندگی مبارزه کنیم. ایناگرام ، ما را به بالاترین درجات معنوی و آزادی، اعتلا و رهایی، توکل  و خود شکوفایی می رساند. هنگامی که به سرزمین نامحدود درون خود وارد شویم، می توانیم شخصیت خویش را به بهترین وجه بشناسیم، خویشتنی ماورای مرزهای شخصیت و خویشتنی که ذات و جوهر ما می باشد. البته خویشتن را فقط می توان در جریان زندگی آزمایش کرد و نه از طریق یک آزمون .

 

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

انیاگرام و اهمیت آن :

اناگرام  از یک سو نقشه ای با مقیاس کوچک از خود است که تصویری از خود آگاهی ما در آن ترسیم شده و از سوی دیگر نقشهای است با مقیاس بزرگ که نشانگر انواع عمده شخصیت به تعدادی است که لازم و کافی می باشد (چنانچه انواع شخصیت بیش از اندازه کم باشد، همه ما عملا مشابه یکدیگر به نظر خواهیم آمد که قطعا چنین نیست و چنانچه تعداد آن بیش از اندازه زیاد باشد ما برای یکدیگر به صورت انسان هایی اسرار آمیز و مرموز در خواهیم آمد که در این حالت خانواده انسان ها به شکل خویشاوندان دوری خواهند بود که تفاهم کم با هم و عاطفه کمتری نسبت به یکدیگر دارند).

علاوه بر آن، انیاگرام  اهمیت بسیاری دارد زیرا بدون خودشناسی، رهایی از درگیری های فکری و تلاطم های درونی عملا غیر ممکن خواهد شد. اگر دچار تلاطم درونی شویم، انتخاب بهترین راهکار برایمان بسیار دشوار می شود و به همان میزان خروج از معضلات نیز دشوارتر خواهد شد. با شناسایی و از میان برداشتن کلیه نگرانی ها و گرایش های عادتی( خوگرفتگی)، می توانیم دور تسلسلی را که در نتیجه افتادن در دام انعطاف ناپذیری ها ما را گرفتار کرده است، معکوس و خنثی کنیم. اگر چنین کنیم در خواهیم یافت که زندگی کردن برایمان آسان تر خواهد شد زیرا وقت و انرژی خود را به جای هدر دادن در درگیری های فکری و تلاطم های درونی به مصرف زندگی خلاق خواهیم رساند. ما همچنین در خواهیم یافت که به محض آگاه شدن از واکنش های غیرارادی خود، می توانیم آنها را رها نماییم و از این طریق بر حالات گذشته خود فایق آییم. در این صورت است که به طور طبیعی خود را در مسیر زندگی و روابط اجتماعی، انسانی سالم خواهیم یافت.
مضافة، باید توجه کنیم که داشتن نقشهای دقیق از ساختار روانی ما امری است فوق العاده عملی زیرا اکثر ما انسانها عادت به خودشناسی نداریم و در آموزشگاه معنوی - عرفانی ذیصلاحی که بتواند ما را در مسیر صحیح راهنمایی کند نیز عضویت نداریم. فرهنگ مادی گرایانه غربی ما را تشویق نمی کند تا بخشی از وقت روزمره خود را به مراقبه و یا شرکت در فعالیت های معنوی - عرفانی اختصاص دهیم تا بتوانیم منابع لازم برای سفر به درون خویش را فراهم آوریم.

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

 

شخصیت شناسی انیاگرام:

شخصیت شناسی صرفاً قلمرو انحصاری پژوهشگران و طبعا صوفیان، مذهبیون و روانشناسانی که از ابتدا به کشف و سپس توسعه آن پرداخته اند، نمی باشد. اناگرام به همگان تعلق دارد زیرا در دسترس عموم است و می تواند انسان را از هر صنف و طبقه ای که باشد در شناخت خود و روابطش با دیگران یاری دهد. ایناگرام به واسطه ویژگی هایی که از نظر دقت، کاربرد عملی و فراگیر بودن دارد، می تواند به بسیاری از جنبه های روانشناسی و عرفان و معنویت ( ارتباط قلبی با خداوند) نیرویی تازه تزریق نماید.

در سراسر جهان، مردم از روش انیاگرام استقبال کرده اند، زیرا بازتاب تجربیات خود را در آن می بینند. این مردمان، اناگرام را به عنوان یکی از بهترین یافته های دوران زندگی خود پذیرفته اند، سیستمی که نکات بسیار پیچیده و نامنظم درون ذهن آنها را بسیار روشن و قابل فهم می سازد. انسان ها به محض آگاهی از جزییات ضروری این سیستم خارق العاده می توانند در راهی وارد شوند که شناخت آنان را از انسان و خود عمیق تر می کند. هیچکس نمی داند که توانایی نسل های آینده در اثر بینش ایجاد شده توسط اناگرام چه منافعی را برای آنان به ارمغان خواهد آورد. آخرین تحلیل از انیاگرام را می توان در ارزش خارق العاده آن درجهت یافتن مسیری مطمئن برای خودشناسی دانست. ایناگرام با کمک به مشاهده رفتارها و انگیزه ها، هوسها و نگرانی ها، طرز فکر و واکنش دفاعی خود و آن چه را که قبلا از ما پنهان بود، درون ما را آشکار می سازد. اینیاگرام همچنین راه خروج از درگیری ها و سردرگمی ها را به ما نشان داده و ما را یاری می دهد تا هنگام گرفتاری و نومیدی امیدوار باشیم. ایناگرام به ما نشان می دهد که در کشمکش های زندگی تنها نیستیم زیرا به طور غیر قابل تصوری به دیگران شباهت داریم

 

 منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

انیاگرام و انواع مختلف شخصیت:

مبانی مورد استفاده گورجیف و ایچازو اولین تلاش برای معرفی اناگرام  به جامعه مدرن غربی بود. تلاش های من عمدتا صرف تکمیل شرح خصوصیات انواع شخصیت (و فرضیه های زیربنایی آن ) به منظور قابل فهم نمودن ایناگرام  برای استفاده طیف گسترده ای از جامعه گردید.

هدف اصلی ما استفاده معنوی و روانی از سیستم انیاگرام  است: ما شکل ظاهری خود را در آینه اینیاگرام مشاهده میکنیم و از این راه بینش خارق العاده ای را در شناخت خود به دست می آوریم. بسیار شگفتی آور است که سیستم اناگرام  با بیشتر یافته های جلد سوم (اصلاح شده) دستورالعمل تشخیصی و آماری اختلالات روانی منتشر شده توسط انجمن روانپزشکی آمریکا مطابقت دارد.

در کتاب شناخت ایناگرام  متذکر شده ایم که انیاگرام کیفیت شناخت شخصیت مطرح شده در روانشناسی مدرن را با خصوصیاتی مانند دقت، ظرافت و کامل بودن بهبود می بخشد. اینیاگرام مشاهدات علمی مرتبط با طبیعت انسان را با یافته های علمی گذشته ادغام می نماید و راهکارهای جدید پژوهشی را نمایان می سازد. اناگرام با شکافتن الماس روان در راستای خطوط مناسب درون آن، شخصیت انسان را همان گونه که در زندگی روزمره وجود دارد گروه بندی می نماید.

یکی از نکات بارز در شناخت اینیاگرام آن است که انعکاس شخصیت خود را در سرتا سر محدوده آن ببینیم. از یک دیدگاه، انواع مختلف شخصیت، استعاره ای از کارکردهای روانی مختلف است که در درون ما در حال فعالیت می باشند(برای آگاهی بیشتر از این کارکردها به فصل ششم مراجعه نمایید.) ما به این دلیل دارای ویژگی های یکی از نه شخصیت می شویم چون خود آگاهی ما در نتیجه تجربیات دوران کودکی و عوامل موروثی به گونه ای خاص شکل گرفته است. از یک نقطه نظر، شخصیت اصلی ما نسبت به شرایط محیط اطراف، هم جنبه تدافعی و هم جنبه انطباق با محیط را دارد. هشت نوع شخصیت دیگر (که در دوران زندگی ما به میزان کمتری تکامل یافته اند) نشان دهنده استعدادهای نهفته و همچنین در برگیرنده بخش های مهمی از هویت ما می باشد.

 منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

اینیاگرام و خود شناسی: 

برای این که انسان بتواند از ایناگرام  در زمینه های گوناگون مانند خودشناسی، روابط انسانی، روان درمانی و یا فعالیت های تجاری استفاده مؤثر بنماید، ابتدا بایستی نوع شخصیت خود (و طبعا دیگران) را به دقت ارزیابی کند. آزمون  ریزو هادسون  که تعیین کننده نوع شخصیت است روشی مطمئن برای دستیابی به این هدف به شمار می آید. کسانی که با اینیاگرام   آشنایی قبلی دارند، با بهره گیری از شم و بصیرت متوجه شده اند که این روش) سیستم(  کارایی مؤثری دارد. آزمون  ریزوهادسون  سعی می نماید این شم و بصیرت را با استفاده از آزمون های عملی کامل تر کند. برای این که اینیاگرام   به طور گسترده ای شناخته شود، اعتبار علمی آن باید به وسیله شواهد و نمونه های واقعی تأیید شود. این آزمون به عنوان گامی برای تأیید علمی انیاگرام  عرضه شده است.

به خاطر داشته باشیم که کاربرد اصلی ایناگرام ، علاوه بر استفاده های عملی بسیاری که دارد، آن است که ما را در شناخت خود یاری دهد تا از این طریق بتوانیم شخصیت خود را به سوی کمال سوق دهیم. از یک دیدگاه ، اناگرام  در تضاد با خود کار می کند؛ یعنی هر چه خود را واضح تر ببینیم، به ماورای مرزهای شخصیتی حرکت می کنیم و نیازمان به ایناگرام  کاهش می یابد. با این همه، اکثر ما انسانها هنوز به خرد سیستم اینیاگرام  نیازمندیم مگر آن که آموخته باشیم که چگونه به ماورای مرزهای شخصیتی سفر کنیم.اینیاگرام  در اوایل قرن بیستم توسط گیورکی گورجیف،آموزگار عارف و روحانی، به نیمکره غربی آورده شد و بعد از آن در دهه ۱۹۵۰ توسط اسکار ایچازو، عارف بولیویایی، تکامل بیشتری یافت.

کلودیو نارانهو ، روانپزشکی که با ایجاز و تحصیل کرده بود، در سال ۱۹۷۰ اناگرام   را به ایالات متحده امریکا آورد و ظرف چند سال، آگاهی از مؤثر بودن این روش شخصیت شناسی به سرعت سراسر آمریکای شمالی را فرا گرفت. در سال ۱۹۷۵، من به توسعه انیاگرام   با کمک و استفاده از روانشناسی مدرن پرداختم و به مجموعه اطلاعات اصلی و اولیه ای که وجود داشت، بینش شخصی و یافته های خود را اضافه نمودم. در فصل هشتم اطلاعات بیشتر و مشروحی درباره تاریخچه و نحوه تکامل اینیاگرام  درج شده است.

 منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

اینیاگرام و شناخت تیپ های شخصیتی

اینیاگرام و شناخت تیپ های شخصیتی:

زوج های متأهل یا عاشق می توانند از شناخت بهتر خود و طرف مورد علاقه شان بهره­مند شوند زیرا وجود روابط عاطفی، هیچ رابطه عاطفی به سرانجام نمی رسد مگر از سوی هر دو طرف به آن احساس عاطفی و بینش عقلانی تزریق شود؛ به ویژه در مواردی که این رابطه دچار سوء تفاهم و درگیری نیز شده باشد. آگاهی از این که شخص مورد علاقه ما چه نیازها و خواسته هایی دارد، از چه چیز بیمناک است، چگونه حالات خود را نشان می دهد و همچنین از بروز دادن چه چیزی بیم دارد، بهترین راه برای حفظ و رشد یک ارتباط عاطفی است. آگاهی از این که خود چه نیاز و خواسته ای داریم، از چه چیز بیمناکیم و از بروز دادن آن می ترسیم بهترین راهی است که می توانیم سلامت روانی خود را حفظ کنیم.

شناخت رفتار انسانها مهارتی بس ارزشمند است . مؤسسات بازرگانی و شرکت هایی که در تکاپوی یافتن راه های مؤثر برای افزایش تولید کارکنان و در نتیجه سودآوری بیشتر هستند، بیش از پیش به ایناگرام  روی آورده اند. اینیاگرام  در عین این که در زمینه های روانشناسی و معنوی - عرفانی کاربرد وسیع دارد، روشی است بسیار عملی، زیرا یافته های آن، چنان دقیق است که می تواند هم برای مدیران و هم برای کارمندان وسیله ای برای جلوگیری از هدر رفتن وقت و کاهش ناکامی ها باشد. ایناگرام  می تواند در زمینه های مختلفی مانند استخدام شخص مناسب برای یک کار خاص، آموزش مدیران اجرایی در زمینه بهبود روش های مدیریتی، دایره ارائه خدمات به مشتریان، به وضوح بیان کردن اهداف کلیدی و وجوه شاخص یک شرکت، یا در ایجاد یک نیروی مؤثر بازاریابی کاربرد مؤثری داشته باشد. با استفاده از انیاگرام  در دنیای بازرگانی می توان کارهای گروهی، بازاریابی و ارتباطات درون شرکتی را مؤثرتر و تنش ها را کمتر­کرد.

 

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

 

اینیاگرام و آشنایی مختصر با آن:

شناخت خود و دیگران

اناگرام  روشی بسیار مفید و دارای کارایی فوق العاده است. انیاگرام  روشن ترین و دقیق ترین روشی است که با استفاده از آن می­توانیم خود و کسانی که برای ما اهمیت­دارند را بشناسیم.  اناگرام  به ما یاری میدهد تا درک کنیم که چرا با برخی افراد نمی توانیم به آسانی کنار بیاییم در حالی که با بعضی دیگر بی درنگ حس می کنیم که از دیرباز دوست بوده ایم. فراگیری انیاگرام  به منزله در اختیار داشتن عینکی مخصوص است که به کمک آن می توانیم درون افراد را با روشنی چشمگیری ببینیم. در واقع شاید بتوان درون آنها را روشن تر از آن ببینیم که خودشان می­بینند.

بینش حاصل از اینیاگرام  می تواند زندگی ما را دگرگون کند. کسانی که توانسته اند آن را فرا­گیرند نمی­دانند که چگونه گذشته خود را بدون آن سپری می­کردند، گویی که کوررنگ به دنیا آمده و ناگهان توانسته­اند دنیا را برای اولین بار با تمام رنگ های خیره کننده ­اش ببینند. آنان از این که می­توانند آن چه در جلوی چشم هایشان قرار داشته است ولی از نگاهشان پنهان مانده بود را مشاهده کنند، متحیر و هیجان زده می­شوند. اناگرام  برای ما چشم اندازهایی نوین و درکی عمیق و جدید از مفاهیمی تازه ایجاد می کند. کسب چنین دانشی بدون تلاش حاصل نمی­شود. اما هنگامی که ایناگرام  را به خوبی آموختیم، دیگر جایی برای بازگشت به نابینایی گذشته برایمان باقی نمی­ماند و دنیا و دیگران و خودمان برای همیشه متفاوت با گذشته خواهند­شد.

همچنین موارد استفاده از اینیاگرام  معادل تعداد افرادی است که از آن استفاده می کنند. کسانی که در حال درمان به وسیله یکی از برنامه های دوازده مرحله ای و یا انواع دیگر درمان های روانی و معنوی  هستند، در می یابند که ایناگرام  منبع ارزشمندی برای شناخت وقایع دوران کودکی آنهاست. آنها از این طریق درخواهند یافت که چرا به افرادی باشخصیت کنونی تبدیل شده اند.

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

شخصیت شناسی برای ازدواج از دید ایناگرام:

زوج­های جوان  می­توانند با همکاری یکدیگر، خصوصیات شخصیتی و رفتاری یکدیگر را کشف کنند و سپس با کسب این شناخت علمی از یکدیگر، مسایل و مشکلات احتمالی زندگی مشترک خود را درک کنند و آن­ها را حل و فصل نمایند.

شرکت­های بازرگانی و صنعتی نیز می­توانند با استفاده از آزمون تعیین شخصیت مندرج در فصل سوم کتاب و با مشاوره با روان­شناسان با تجریه در زمینه انیاگرام، اقدام به استخدام افرادی نمایند که که خصوصیات و عملکردهای شخصیتی متناسب با شغل مورد نظر را دارا باشند.

سایر افراد اجتماع نیز می­توانند با استفاده از اناگرام ، نیروهای بالقوه ولی نهفته در درون خویش را شناسایی کنند و در راه اعتلای خود به سوی کمال مسیر درست و روشنی را طی نمایند.

در خاتمه متذکر می­گردد که ایناگرام تلفیقی از آموزه­های معنوی با علم روان­شناسی است که برای عامه افراد اجتماع مفید فایده است و کارایی مؤثری در مورد خودشناسی دارد و هر فردی می­تواند در جهت اعتلای خود به سوی کمال از اینیاگرام بهره­مند گردد.

مولانا جلال­الدین بلخی در دیوان شمس می­گوید:

حکیمانِ فصیحیم که شاگردِ مسیحیم                             بسی مرده گرفتیم در او روح دمیدیم

بپرسید از آن­ها که دیددند نشان­ها                              که تا شکر بگویند که ما از چه رهیدیم

سَرِ غصه بکوبیم غم از خانه بروبیم                            همه شاهد و خوبیم همه چون مَهِ عیدیم

 

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

اینیاگرام و تاریخچه این متد شخصیت شناسی:

در ابتدای قرن بیست میلادی، یک کشیش مسیحی به نام گورجیف از طریق ارتباط با انجمن برادری صوفیان نقش­بندی با روش مزبور آشنا گردید و آن را به غرب آورد. گورجیف به حکم سوگندی که خورده بود، هیچ مدرک مکتوبی از روش مزبور به جای نگذارد و فقط آن را به شاگردان مذهبی خود آموخت و شاگردان او نیز به حکم سوگند، هیچ­گاه رمز و راز روش مزبور را فاش نکردند. حدود پنجاه سال بعد (1950 میلادی) معلم عرفان و عارف اهل کشور بولیوی به نام اسکار ایچازو در سفری که به کشور افغانستان نمود، روش مزبور را از خاورمیانه به قاره آمریکا آورد. ظاهراً روش مزبور در طول سالیانی که از خاورمیانه به غرب انتقال یافته بود، توسط غربی­ها با 

نام اینیاگرام معروف گردید. (نقل به مضمون از فصل هشت کتاب - مترجم).

به این ترتیب، اینیاگرام در طول قرن بیست میلادی، به ویژه در 30 سال اخیر، مورد توجه جدی شماری از روان­شناسان و روان­پزشکان آمریکایی قرار گرفت. این 

متخصصان علم روان­شناسی، پس از سال­ها تلاش و مطالعه اطلاعات اندکی که از خاورمیانه به غرب انتقال یافته بود، تا حدود زیادی توانسته­اند رمز و راز روش اینیاگرام را کشف نمایند و هم اکنون در کشور آمریکا، خودشناسی (تعیین نوع شخصیت) توسط اینیاگرام مورد اقبال عمومی قرار گرفته است به طوری که در آخرین چاپ کتاب حاضر که در سال 2002 میلادی منتشر شد، ذکر گردیده که بیش از یک میلیون نسخه به فروش رفته است. بنابراین، تعیین نوع شخصیت و شناسایی نقاط قوت و ضعف عملکردهای شخصیتی هر یک از شخصیت­های 9 گانه توسط اینیاگرام ، گسترش چشمگیری یافته است.

در جامعه امروز ایران بیش از نیمی از جمعیت کشور را جوانان تشکیل می­دهند. جوانان ایرانی می­توانند با استفاده از آزمون مندرج در فصل سوم کتاب و سپس مطالعه فصل­های چهارم و پنجم و ششم، ابتدا نوع  شخصیت خود را تعیین نمایند و پس از آن خصوصیات شخصیتی خود را کشف و عملکردهای رفتاری خود را شناسایی کنند. سپس نقاط قوت و ضعف شخصیت خود را مورد بررسی قرار بدهند و در زمینه بهبود نقاط ضعف خود کوشش کنند. 

 منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی