انیاگرام و انواع مختلف شخصیت:

مبانی مورد استفاده گورجیف و ایچازو اولین تلاش برای معرفی اناگرام  به جامعه مدرن غربی بود. تلاش های من عمدتا صرف تکمیل شرح خصوصیات انواع شخصیت (و فرضیه های زیربنایی آن ) به منظور قابل فهم نمودن ایناگرام  برای استفاده طیف گسترده ای از جامعه گردید.

هدف اصلی ما استفاده معنوی و روانی از سیستم انیاگرام  است: ما شکل ظاهری خود را در آینه اینیاگرام مشاهده میکنیم و از این راه بینش خارق العاده ای را در شناخت خود به دست می آوریم. بسیار شگفتی آور است که سیستم اناگرام  با بیشتر یافته های جلد سوم (اصلاح شده) دستورالعمل تشخیصی و آماری اختلالات روانی منتشر شده توسط انجمن روانپزشکی آمریکا مطابقت دارد.

در کتاب شناخت ایناگرام  متذکر شده ایم که انیاگرام کیفیت شناخت شخصیت مطرح شده در روانشناسی مدرن را با خصوصیاتی مانند دقت، ظرافت و کامل بودن بهبود می بخشد. اینیاگرام مشاهدات علمی مرتبط با طبیعت انسان را با یافته های علمی گذشته ادغام می نماید و راهکارهای جدید پژوهشی را نمایان می سازد. اناگرام با شکافتن الماس روان در راستای خطوط مناسب درون آن، شخصیت انسان را همان گونه که در زندگی روزمره وجود دارد گروه بندی می نماید.

یکی از نکات بارز در شناخت اینیاگرام آن است که انعکاس شخصیت خود را در سرتا سر محدوده آن ببینیم. از یک دیدگاه، انواع مختلف شخصیت، استعاره ای از کارکردهای روانی مختلف است که در درون ما در حال فعالیت می باشند(برای آگاهی بیشتر از این کارکردها به فصل ششم مراجعه نمایید.) ما به این دلیل دارای ویژگی های یکی از نه شخصیت می شویم چون خود آگاهی ما در نتیجه تجربیات دوران کودکی و عوامل موروثی به گونه ای خاص شکل گرفته است. از یک نقطه نظر، شخصیت اصلی ما نسبت به شرایط محیط اطراف، هم جنبه تدافعی و هم جنبه انطباق با محیط را دارد. هشت نوع شخصیت دیگر (که در دوران زندگی ما به میزان کمتری تکامل یافته اند) نشان دهنده استعدادهای نهفته و همچنین در برگیرنده بخش های مهمی از هویت ما می باشد.

 منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

اینیاگرام و خود شناسی: 

برای این که انسان بتواند از ایناگرام  در زمینه های گوناگون مانند خودشناسی، روابط انسانی، روان درمانی و یا فعالیت های تجاری استفاده مؤثر بنماید، ابتدا بایستی نوع شخصیت خود (و طبعا دیگران) را به دقت ارزیابی کند. آزمون  ریزو هادسون  که تعیین کننده نوع شخصیت است روشی مطمئن برای دستیابی به این هدف به شمار می آید. کسانی که با اینیاگرام   آشنایی قبلی دارند، با بهره گیری از شم و بصیرت متوجه شده اند که این روش) سیستم(  کارایی مؤثری دارد. آزمون  ریزوهادسون  سعی می نماید این شم و بصیرت را با استفاده از آزمون های عملی کامل تر کند. برای این که اینیاگرام   به طور گسترده ای شناخته شود، اعتبار علمی آن باید به وسیله شواهد و نمونه های واقعی تأیید شود. این آزمون به عنوان گامی برای تأیید علمی انیاگرام  عرضه شده است.

به خاطر داشته باشیم که کاربرد اصلی ایناگرام ، علاوه بر استفاده های عملی بسیاری که دارد، آن است که ما را در شناخت خود یاری دهد تا از این طریق بتوانیم شخصیت خود را به سوی کمال سوق دهیم. از یک دیدگاه ، اناگرام  در تضاد با خود کار می کند؛ یعنی هر چه خود را واضح تر ببینیم، به ماورای مرزهای شخصیتی حرکت می کنیم و نیازمان به ایناگرام  کاهش می یابد. با این همه، اکثر ما انسانها هنوز به خرد سیستم اینیاگرام  نیازمندیم مگر آن که آموخته باشیم که چگونه به ماورای مرزهای شخصیتی سفر کنیم.اینیاگرام  در اوایل قرن بیستم توسط گیورکی گورجیف،آموزگار عارف و روحانی، به نیمکره غربی آورده شد و بعد از آن در دهه ۱۹۵۰ توسط اسکار ایچازو، عارف بولیویایی، تکامل بیشتری یافت.

کلودیو نارانهو ، روانپزشکی که با ایجاز و تحصیل کرده بود، در سال ۱۹۷۰ اناگرام   را به ایالات متحده امریکا آورد و ظرف چند سال، آگاهی از مؤثر بودن این روش شخصیت شناسی به سرعت سراسر آمریکای شمالی را فرا گرفت. در سال ۱۹۷۵، من به توسعه انیاگرام   با کمک و استفاده از روانشناسی مدرن پرداختم و به مجموعه اطلاعات اصلی و اولیه ای که وجود داشت، بینش شخصی و یافته های خود را اضافه نمودم. در فصل هشتم اطلاعات بیشتر و مشروحی درباره تاریخچه و نحوه تکامل اینیاگرام  درج شده است.

 منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

اینیاگرام و شناخت تیپ های شخصیتی

اینیاگرام و شناخت تیپ های شخصیتی:

زوج های متأهل یا عاشق می توانند از شناخت بهتر خود و طرف مورد علاقه شان بهره­مند شوند زیرا وجود روابط عاطفی، هیچ رابطه عاطفی به سرانجام نمی رسد مگر از سوی هر دو طرف به آن احساس عاطفی و بینش عقلانی تزریق شود؛ به ویژه در مواردی که این رابطه دچار سوء تفاهم و درگیری نیز شده باشد. آگاهی از این که شخص مورد علاقه ما چه نیازها و خواسته هایی دارد، از چه چیز بیمناک است، چگونه حالات خود را نشان می دهد و همچنین از بروز دادن چه چیزی بیم دارد، بهترین راه برای حفظ و رشد یک ارتباط عاطفی است. آگاهی از این که خود چه نیاز و خواسته ای داریم، از چه چیز بیمناکیم و از بروز دادن آن می ترسیم بهترین راهی است که می توانیم سلامت روانی خود را حفظ کنیم.

شناخت رفتار انسانها مهارتی بس ارزشمند است . مؤسسات بازرگانی و شرکت هایی که در تکاپوی یافتن راه های مؤثر برای افزایش تولید کارکنان و در نتیجه سودآوری بیشتر هستند، بیش از پیش به ایناگرام  روی آورده اند. اینیاگرام  در عین این که در زمینه های روانشناسی و معنوی - عرفانی کاربرد وسیع دارد، روشی است بسیار عملی، زیرا یافته های آن، چنان دقیق است که می تواند هم برای مدیران و هم برای کارمندان وسیله ای برای جلوگیری از هدر رفتن وقت و کاهش ناکامی ها باشد. ایناگرام  می تواند در زمینه های مختلفی مانند استخدام شخص مناسب برای یک کار خاص، آموزش مدیران اجرایی در زمینه بهبود روش های مدیریتی، دایره ارائه خدمات به مشتریان، به وضوح بیان کردن اهداف کلیدی و وجوه شاخص یک شرکت، یا در ایجاد یک نیروی مؤثر بازاریابی کاربرد مؤثری داشته باشد. با استفاده از انیاگرام  در دنیای بازرگانی می توان کارهای گروهی، بازاریابی و ارتباطات درون شرکتی را مؤثرتر و تنش ها را کمتر­کرد.

 

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

 

اینیاگرام و آشنایی مختصر با آن:

شناخت خود و دیگران

اناگرام  روشی بسیار مفید و دارای کارایی فوق العاده است. انیاگرام  روشن ترین و دقیق ترین روشی است که با استفاده از آن می­توانیم خود و کسانی که برای ما اهمیت­دارند را بشناسیم.  اناگرام  به ما یاری میدهد تا درک کنیم که چرا با برخی افراد نمی توانیم به آسانی کنار بیاییم در حالی که با بعضی دیگر بی درنگ حس می کنیم که از دیرباز دوست بوده ایم. فراگیری انیاگرام  به منزله در اختیار داشتن عینکی مخصوص است که به کمک آن می توانیم درون افراد را با روشنی چشمگیری ببینیم. در واقع شاید بتوان درون آنها را روشن تر از آن ببینیم که خودشان می­بینند.

بینش حاصل از اینیاگرام  می تواند زندگی ما را دگرگون کند. کسانی که توانسته اند آن را فرا­گیرند نمی­دانند که چگونه گذشته خود را بدون آن سپری می­کردند، گویی که کوررنگ به دنیا آمده و ناگهان توانسته­اند دنیا را برای اولین بار با تمام رنگ های خیره کننده ­اش ببینند. آنان از این که می­توانند آن چه در جلوی چشم هایشان قرار داشته است ولی از نگاهشان پنهان مانده بود را مشاهده کنند، متحیر و هیجان زده می­شوند. اناگرام  برای ما چشم اندازهایی نوین و درکی عمیق و جدید از مفاهیمی تازه ایجاد می کند. کسب چنین دانشی بدون تلاش حاصل نمی­شود. اما هنگامی که ایناگرام  را به خوبی آموختیم، دیگر جایی برای بازگشت به نابینایی گذشته برایمان باقی نمی­ماند و دنیا و دیگران و خودمان برای همیشه متفاوت با گذشته خواهند­شد.

همچنین موارد استفاده از اینیاگرام  معادل تعداد افرادی است که از آن استفاده می کنند. کسانی که در حال درمان به وسیله یکی از برنامه های دوازده مرحله ای و یا انواع دیگر درمان های روانی و معنوی  هستند، در می یابند که ایناگرام  منبع ارزشمندی برای شناخت وقایع دوران کودکی آنهاست. آنها از این طریق درخواهند یافت که چرا به افرادی باشخصیت کنونی تبدیل شده اند.

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

روانشناسی شخصیت از نگاه دانشمندان

روانشناسی شخصیت  اناگرام از نگاه دانشمندان:

کرشمر و سپس شلدون، شخصیت افراد را بر اساس ساختمان بدنی به سه گروه فربه­تن، کشیده­تن و ستبرتن تقسیم کرده­اند. هر چند این نظریه بعداً مورد قبول پژوهشگران قرار نگرفت.

زیگموند فروید معتقد است که شخصیت متشکل از سه بخش هویت بنیادین ، خود  و ماورای خودمی­باشد.

اریک اریکسون ، روانپزشک نامدار، عقیده دارد که انسان در روند رشد خود با گذر از یک سلسله مراحل و وقایع روانی – اجتماعی تجربیاتی به دست می­آورد و شخصیت او حاصل نتایج این روند است.

آلپور معتقد است شخصیت، مجموعه­ای از عوامل درونی می­باشدکه تمام فعالیت­های فرد را جهت می­دهد.

کارل راجرز، شخصیت را یک خویشتن سازمان یافته ثابت می­داند که محور تمام تجربه­های وجودی است.

جورج کلی، روانشناس شناختی معاصر، روش خاص هر فرد در جستجو برای تفسیر معنای زندگی را شخصیت او می­داند.

صرف نظر از فرضیه­ها و تعاریف مختلف دانشمندان از شخصیت، شناخت ابعاد مختلف شخصیت (چه شخصیت خود و چه شخصیت دیگران) از مباحث جذاب و بحث­انگیز بوده است. و تا کنون روش­های متعدد و متنوعی برای ارزیابی خصوصیات مختلف شخصیت ابداع و پیشنهاد شده است. در تهیه و تدوین این آزمون­ها کوشش شده است که از طریق پرسش­های مستقیم یا با استفاده از روش­های فرافکنی الگوهای شکل دهنده، شخصیت افراد مورد آزمون سنجیده شود و نتایج حاصله به عنوان تعیین کننده نوع شخصیت فرد مورد آزمون به حساب آید. دسته­ای از این آزمون­ها قابل اجرا توسط خود شخص است تا بتواند به خصوصیات شخصیتی خود دست یابد، هر چند عده­ای از پژوهشگران معتقدند که این کار فقط بایستی توسط افراد متخصص و کارآزموده انجام شود و در غیراین­صورت فاقد اعتبار و ارزش است. ولی تحولات دانش در دهه­های اخیر منتج به استفاده از ابزارهای متعددی در کلیه زمینه­های پزشکی، روانپزشکی و روانشناسی گردیده است که برای سنجش خصوصیت یا مجموعه­ای از خصوصیات یک فرد ابداع شده است، مثل دستگاه­های اندازه­گیری فشار خون، ابزارهای تعیین مقدار قند خون، آزمون­های حاملگی و نظایر آن­ها. 

 منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

 شخصیت شناسی و تعریف شخصیت در زبان:

 

واژه شخصیت که معادل Personalite فرانسه و Personality انگلیسی است، مشتق از کلمه Persona در زبان لاتین است که به معنای نقابی است که بازیگران نمایش­ها در یونان باستان به چهره خود می­زدند.

به تدریج با گسترش مفهوم این واژه معنای اولیه آن به تصویر و تصوری که از شخص در نزد دیگران ایجاد می­شود، اطلاق شد. در حال حاضر نیز برای عموم مردم تصویری که شخص از خود به اجتماع ارائه می­کند، شخصیت او به حساب می­آید و مفاهیمی مثل حیثیت اجتماعی، شهرت، وقار و متانت، خوش رویی و سایر صفات متنوع فرد در برخورد با دیگران معرف شخصیت اوست.

مبحث شخصیت و چگونگی شکل گرفتن خصوصیات روانی و رفتاری از گذشته­های دور مورد توجه فلاسفه و حکما و دانشمندان بوده و کوشش­های فراوانی برای ارائه نظریه­های قابل پذیرش در این زمینه به عمل آمده است. در یونان باستان فلاسفه صاحب نام، در ایران اسلامی حکمای برجسته و پس از رنسانس، دانشمندان متعددی نظریات خود را در قالب­های مختلف عرضه کرده­اند. تقسیم­بندی­های شخصیت بر اساس این نظریات پیشنهاد شده مانند نظریه مبتنی­بر اخلاط اربعه یعنی وجود مزاج­های بلغمی، سوداوی، صفراوی و دموی تا نظریه­های جدیدتر در مورد شخصیت برون­گرا و شخصیت درون­گرا و ارائه طبقه­بندی­های اختلال شخصیت در آخرین طبقه-بندی سازمان بهداشت جهانی یا طبقه­بندی انجمن روان پزشکان آمریکا تنها نمونه­هایی از این کوشش­های مستمر و متوالی است.

با پیشرفت علم و جداشدن روان­شناسی از فلسفه و شکل­گرفتن رشته­های متعدد تخصصی روانشناسی، امروزه در رشته روان­شناسی، شخصیت بخش مهم و مستقلی از دانش روانشناسی به حساب می­آید. با این وجود هنوز پرسش­های بسیاری در این زمینه بدون پاسخ باقی مانده و مستلزم ارائه تلاش پیگیر دانشمندان و پژوهشگران این رشته از روانشناسی است.

بررسی کوتاهی از تعاریف ارائه شده برای شخصیت نشان می­دهد که اختلاف نظر قابل ملاحظه­ای در میان متخصصان این رشته وجود دارد.

به عنوان مثال واتسون، پدر رفتارگرایی، شخصیت را مجموعه سازمان یافته عادات فرد می­داند. 

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

 

---

شخصیت شناسی برای ازدواج از دید ایناگرام:

زوج­های جوان  می­توانند با همکاری یکدیگر، خصوصیات شخصیتی و رفتاری یکدیگر را کشف کنند و سپس با کسب این شناخت علمی از یکدیگر، مسایل و مشکلات احتمالی زندگی مشترک خود را درک کنند و آن­ها را حل و فصل نمایند.

شرکت­های بازرگانی و صنعتی نیز می­توانند با استفاده از آزمون تعیین شخصیت مندرج در فصل سوم کتاب و با مشاوره با روان­شناسان با تجریه در زمینه انیاگرام، اقدام به استخدام افرادی نمایند که که خصوصیات و عملکردهای شخصیتی متناسب با شغل مورد نظر را دارا باشند.

سایر افراد اجتماع نیز می­توانند با استفاده از اناگرام ، نیروهای بالقوه ولی نهفته در درون خویش را شناسایی کنند و در راه اعتلای خود به سوی کمال مسیر درست و روشنی را طی نمایند.

در خاتمه متذکر می­گردد که ایناگرام تلفیقی از آموزه­های معنوی با علم روان­شناسی است که برای عامه افراد اجتماع مفید فایده است و کارایی مؤثری در مورد خودشناسی دارد و هر فردی می­تواند در جهت اعتلای خود به سوی کمال از اینیاگرام بهره­مند گردد.

مولانا جلال­الدین بلخی در دیوان شمس می­گوید:

حکیمانِ فصیحیم که شاگردِ مسیحیم                             بسی مرده گرفتیم در او روح دمیدیم

بپرسید از آن­ها که دیددند نشان­ها                              که تا شکر بگویند که ما از چه رهیدیم

سَرِ غصه بکوبیم غم از خانه بروبیم                            همه شاهد و خوبیم همه چون مَهِ عیدیم

 

منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی

اینیاگرام و تاریخچه این متد شخصیت شناسی:

در ابتدای قرن بیست میلادی، یک کشیش مسیحی به نام گورجیف از طریق ارتباط با انجمن برادری صوفیان نقش­بندی با روش مزبور آشنا گردید و آن را به غرب آورد. گورجیف به حکم سوگندی که خورده بود، هیچ مدرک مکتوبی از روش مزبور به جای نگذارد و فقط آن را به شاگردان مذهبی خود آموخت و شاگردان او نیز به حکم سوگند، هیچ­گاه رمز و راز روش مزبور را فاش نکردند. حدود پنجاه سال بعد (1950 میلادی) معلم عرفان و عارف اهل کشور بولیوی به نام اسکار ایچازو در سفری که به کشور افغانستان نمود، روش مزبور را از خاورمیانه به قاره آمریکا آورد. ظاهراً روش مزبور در طول سالیانی که از خاورمیانه به غرب انتقال یافته بود، توسط غربی­ها با 

نام اینیاگرام معروف گردید. (نقل به مضمون از فصل هشت کتاب - مترجم).

به این ترتیب، اینیاگرام در طول قرن بیست میلادی، به ویژه در 30 سال اخیر، مورد توجه جدی شماری از روان­شناسان و روان­پزشکان آمریکایی قرار گرفت. این 

متخصصان علم روان­شناسی، پس از سال­ها تلاش و مطالعه اطلاعات اندکی که از خاورمیانه به غرب انتقال یافته بود، تا حدود زیادی توانسته­اند رمز و راز روش اینیاگرام را کشف نمایند و هم اکنون در کشور آمریکا، خودشناسی (تعیین نوع شخصیت) توسط اینیاگرام مورد اقبال عمومی قرار گرفته است به طوری که در آخرین چاپ کتاب حاضر که در سال 2002 میلادی منتشر شد، ذکر گردیده که بیش از یک میلیون نسخه به فروش رفته است. بنابراین، تعیین نوع شخصیت و شناسایی نقاط قوت و ضعف عملکردهای شخصیتی هر یک از شخصیت­های 9 گانه توسط اینیاگرام ، گسترش چشمگیری یافته است.

در جامعه امروز ایران بیش از نیمی از جمعیت کشور را جوانان تشکیل می­دهند. جوانان ایرانی می­توانند با استفاده از آزمون مندرج در فصل سوم کتاب و سپس مطالعه فصل­های چهارم و پنجم و ششم، ابتدا نوع  شخصیت خود را تعیین نمایند و پس از آن خصوصیات شخصیتی خود را کشف و عملکردهای رفتاری خود را شناسایی کنند. سپس نقاط قوت و ضعف شخصیت خود را مورد بررسی قرار بدهند و در زمینه بهبود نقاط ضعف خود کوشش کنند. 

 منبع: کتاب اینیاگرام دان ریزو با ترجمه آقایان صابری و شیخ الاسلامی